Oswajanie z terminem uzależnienia: Droga do zdrowia i wolności
Specjalista: Agnieszka Fiszer
Uzależnienie to problem, który dotyka bardzo wiele ludzi na całym świecie. Możemy o nim mówić, gdy ktoś traci kontrolę nad przyjmowaniem jakiejś substancji lub pewnym zachowaniem (uzależnienia behawioralne). Taka osoba staje się emocjonalnie a często też fizycznie zależna od substancji, którą przyjmuje Zrozumienie tego terminu i oswojenie się z nim pozwala zidentyfikować swoje trudności. Stanowi też pierwszy krok w procesie zdrowienia.
"Chałupnicze" sposoby radzenia sobie z uzleżnieniem
Istnieje dwa rodzaje uzależnień. Uzależnienie od substancji takich jak alkohol czy narkotyki. I uzależnienia behawioralne które wiążą się z konkretną czynnością - korzystanie z social mediów lub internetu, seks czy masturbacja albo też zakupy. Jednak niezależnie od tego z jakim rodzajem i jakim dokładnie uzależnieniem mamy do czynienia, to osoby, które się z nim mierzą często próbują radzić sobie samodzielnie.
Najczęściej są to jakieś formy “gry ze sobą” i korzystanie z mechanizmów obronnych:
- zaprzeczanie (“Ja mam problem? Jak są okazje to pije, to normalne”)
- minimalizowanie (“Ile ja za te buty dałam? Żebyście widzieli ile wydała Olka!”)
- racjonalizowanie (“Ale to nie tak, że ja tylko tracę czas w necie. Oglądam mnóstwo wartościowych treści”)
Te strategie mogą być stosowane zarówno wobec siebie, jak i wobec otoczenia - rodziny czy przyjaciół. W stosunku do tych drugich uzależnieni często stosują też:
- manipulację ("Mama ciągle pracuje, żeby zabrać cię na wakacje. Przecież chcesz, żebyśmy pojechali do Disnaylandu? Wtedy będę miała dla ciebie czas.")
- okłamywanie (“Nic nie przegrałem w kasynie. W ogóle już nie gram. W tym miesiącu po prostu nie dostałem premii.")
Bywa, że osoby w nałogu same próbują ograniczać czy kontrolować swoje uzależnienie. To ważne, ale - niestety - bez zajęcia się przyczynami trudno mówić o poradzeniu sobie z problemem.
Gdy te wszystkie metody zawiodą uzależnieni mogą zdecydować się, by sięgnąć po profesjonalną pomoc. Zwykle wiąże się to z uświadomieniem sobie, że samodzielnie nie uporają się z nałogiem. To trudny i często bolesny moment. Owszem - otwiera drzwi do sięgnięcia po pomoc. Ale może wiązać się też z poczuciem bezradności, a nawet klęki. jak też wstydem
Profesjonalna pomoc - na czym polega?
Leczenie uzależnień obejmuje różne podejścia. Wybór odpowiedniej metody zależy od sytuacji i indywidualnych potrzeb. Możliwe jest korzystanie z terapii czy grup wsparcia w sposób, który nie utrudnia pacjentom kontynuowania swoich codziennych obowiązków. Czasem jednak lepszym rozwiązaniem mogą być terapie zamknięte - zarówno krótko- jak i długoterminowe. Pozwalają na intensywną pracę nad uzależnieniem w kontrolowanym środowisku. Ale odbywają się w zamkniętych ośrodkach. Coraz częściej proponuje się też rozwiązanie pośrednie, czyli dzienne oddziały, które pozwalają w jak największej mierze prowadzić “normalne życie”.
Oczywiście kluczową formą pracy z uzależnieniem jest terapia. Może być zarówno grupowa, jak i indywidualna. Powinna być jednak prowadzona przez specjalistów mających doświadczenie w pracy z uzależnieniami.
Dobrą metodą są też grupy wsparcia. Chociażby Anonimowi Alkoholicy czy kręgi abstynenckie. Kontakt z ludźmi, którzy dali radę pokonać swoje uzależnienie jest niezwykle ważny. Wspólnota osób, które przeszły podobne doświadczenia i zmagają się z podobnymi problemami (chociażby głody) pozwala znaleźć wsparcie emocjonalne, zrozumienie i motywację do trwałej zmiany. Kontakt z tymi, którzy potrafią żyć w trzeźwości, może również dostarczyć inspiracji i nadziei na lepszą przyszłość. Jest też źródłem pomysłów i sposobów na radzenie sobie z uzależnieniem. Takich, które naprawdę działają, a nie są tylko “maskowaniem” kłopotu.
Oswajanie z uzależnieniem to proces, który wymaga czasu i wysiłku jak też wsparcia najbliższych. Jednak podejmując decyzję o zdrowieniu i korzystając z pomocy osoba uzależniona może odzyskać kontrolę nad swoim życiem. Dostępne terapie czy kontakt z osobami np. z kręgów abstynenckich pozwalają przejść trudną walkę z nałogiem i cieszyć się zdrowiem i szczęśliwym życiem.
Autorka: