DDA i DDD – czyli nazwane współuzależnienie
DDA i DDD – czyli nazwane współuzależnienie
W naszej grupie wsparcia, https://www.facebook.com/groups/1285868438110099/?fref=nf poproszono o przybliżenie pojęcia DDA i DDD, w psychologii takie pojęcie uznawane jest jako obiegowe, osoby, które funkcjonowały, funkcjonują w domach dysfunkcyjnych są współuzależnione, bez względu czy miały 100 lat czy 1 rok życia.
Nie mniej jednak dorosłym jest zdecydowanie łatwiej przetrwać lub wyjść z uzależnienia, dzieciom już nie tak prosto.
Faktem jest, że dzieciństwo to kluczowy okres w rozwoju tożsamości człowieka, jego rozwój w rodzinie z problemem alkoholowym niesie za sobą wiele konsekwencji widocznych bardzo często dopiero w życiu dorosłym.
Dla łatwiejszego nazwania po rozpoznaniu dysfunkcji, zwykło się operować nazewnictwem DOROSŁE DZIECI ALKOHOLIKÓW, lub ogólniejsze pojecie DOROSŁE DZIECI z DOMÓW DYSFUNKCYJNYCH.
Dzisiaj raz jeszcze przybliżę dlaczego osoby, które funkcjonowały w domach gdzie „królował” alkohol lub inna dysfunkcja, maja bardzo podobne do siebie zachowania, niemal identyczny sposób działania, zbliżony obraz siebie, dlaczego mimo różnic odczuwają podobnie.
Skupię się również na nadmiernej lojalności jaką osoby współuzależnione odczuwają w stosunku do innych, mimo, że Ci je ranią, czy nie wykazują większej ochoty na zrozumienie czy docenienie okazywanej im lojalności.
Mam nadzieję,ze całość artykułu przybliży Wam również dlaczego osoby z syndromem DDA/DDD tak bardzo „bronią” się przed podjęciem terapii czy skorzystania z pomocy coacha, psychologa, pedagoga, czy innych osób, które mogły by im pomóc w wyjściu na prostą.
Na początek zacytuję-znalezione w sieci
„DDA/DDD szukają potwierdzenia siebie na zewnątrz. Nie przyjmują pomocy innych i ze wszystkim chcą radzić sobie samodzielnie”
Wychodząc z założenia, że w poprawnie funkcjonującej rodzinie każdy z jej członków stara się wypełniać powierzone mu role społeczne, zaspokajające jej potrzeby, to łatwo zauważyć, iż w przypadku patologii rodziny mechanizmy te przestają funkcjonować.
Tak się dzieje, gdy ktoś z jej członków nadużywa np. alkoholu. Wraz z narastającymi kryzysami rodzinnymi system ten staje się coraz bardziej niestabilny.
Typowe cechy osób, których rodzice nadużywali alkoholu
Zamrożone uczucia.
Osoby dorastające przy pijących rodzicach (rodzicu) nie umieją wyrażać emocji (śmiać się, płakać, okazywać czułości itp.). Skrywają uczucia, bo w dzieciństwie ujawnianie ich groziło odepchnięciem lub agresją ze strony nietrzeźwych dorosłych (dorosłego) , a trzeźwy rodzic tak był pochłonięty sprawami alkoholika, że na dziecko i okazywanie mu uczuć czy reakcja na uczucia dziecka już nie starczało sił czy czasu..
Duża nieufność.
Dzieci alkoholików nikomu nie potrafią do końca uwierzyć. Boją się, że inni zawiodą ich odczucia i uczucia. Powód jest jeden rodzice często odrzucali ich miłość, lub ich zwyczajnie nie zauważali, stąd teraz najdrobniejszy konflikt wywołuje w nich panikę, że „to już koniec” związku, przyjaźni, koleżeństwa itd. Charakterystycznym u DDA jest, że bardzo często wolą pierwsi zerwać kontakty, w obawie, że sami zostaną odtrąceni.
Nieuzasadniona lojalność.
Jeśli DDA z kimś już się zwiążą, to tkwią w takich związkach, nawet gdy są one toksyczne.
Min, dlatego tak często dorosłe dzieci wiążą się i tkwią nie potrafiąc podjąć decyzji o rozstaniu( wymyślają miliony powodów, aby tylko nie doszło do rozstania) w bardzo podobnych związkach jakie znają ze swojego domu rodzinnego.
Usprawiedliwiają partnerów i są z nimi bez względu na doznawane krzywdy, bo przecież z ich domu rodzinnego nikt nie odchodził tylko dlatego, że było tak bardzo ciężko. W związku z czym osądzają jedynie siebie jednocześnie potrzebują wiecznej aprobaty otoczenia do podjętych działań. Ich samopoczucie zależy w dużej mierze od oznak akceptacji przez otoczenie.
Powodem jest fakt, że rodzice ciągłą krytyką wyrobili w nich przekonanie, że są gorsze od innych, dlatego teraz starają się uzyskać od innych potwierdzenie czy ich działania są w ogóle akceptowalne, czy nie zostaną ocenione negatywnie jak kiedyś przez ich rodziców.
Często też stają się nadmiernymi perfekcjonistami, gdyż próbują zasłużyć na podziw i udowodnienie sobie i RODZICOM!, że nie są już takie jak w dzieciństwie ich postrzegano.
Mimo tych wszystkich działań DDA/DDD NIESTETY nie mają dla siebie szacunku. Na pewno znacie wiele osób, którym w czasie kiedy gratulujecie dobrej roboty , maja zdziwione oczy twierdząc, że…… one niczego takiego nie zrobili, to jakaś pomyłka, oni, no skąd..to ktoś tam, gdzieś tam, ale nie oni!!! Im szacunek za dobrze wykonane zadanie się nie należy tylko temu „ KTOSIOWI”, przykłady można by było mnożyć.
Może ktoś z czytających pokusi się o analizę własnych ucieczek od pochwał i szacunku do samego siebie?
Nadmierna odpowiedzialność.
DDA zwykle biorą na siebie zbyt wiele obowiązków, bo w dzieciństwie często zajmowały się pracami, które powinny należeć do dorosłych. DDA cechuje bardzo duża impulsywność. Dzieci alkoholików wszystko chcą osiągnąć natychmiast.
Mają przekonanie, ze jeśli czegoś nie zrobią w danej chwili, potem im się to już nie uda.! Pamiętają, że jeśli rodzice coś im obiecywali, zwykle tego nie spełniali, w związku z czym w dorosłym życiu na podstawie doświadczeń z dzieciństwa, chcą dostać wszystko już, natychmiast, bo inaczej nie dostaną tego nigdy.
DDA również niosą ze sobą przymus kontrolowania sytuacji, mają nieustanną potrzebę panowania nad tym, co się wokół dzieje, bo w dzieciństwie nie mogły przewidzieć, jak danego dnia zachowają się rodzice i co się wydarzy w domu. Zrodziło się w nich przekonanie, że od tego, czy będą potrafiły zapanować nad sytuacją, zależy ich bezpieczeństwo.
Skłonność do kłamstwa.
Dzieci alkoholików często nie mówią prawdy. W ich rodzinie zaprzeczano publicznie, że w domu mieszka alkoholik, łamano obietnice. Teraz też kłamstwo jest u nich na porządku dziennym, uznają to za coś tak oczywistego jak zjedzenie co rano np. śniadania.
Ciągły lęk.
Osoby wychowujące się w rodzinach z problemem alkoholowym mają poczucie zagrożenia nawet wtedy, gdy nic złego się nie dzieje. W ich domu spokój najczęściej był zapowiedzią, że niedługo nie wybuchnie awantura.
Role, jakie przyjmują dzieci osób uzależnionych
Osoby wychowywane przez uzależnionych rodziców (rodzica) przyjmują w domu rodzinnym jedną z niżej wymienionych ról, czasami bywa i tak,ze jedno dziecko jest we wszystkich rolach
Najtragiczniejsze jest to,że mimo iż DDA nie są już dziećmi, w dorosłym życiu nie zawsze udaje się im od ról tych uwolnić. A nie uwolnienie się od syndromów i pełnionych ról w domu alkoholowym powoduje,ze i ich obecna rodzina, dzieci zaczynają „dziedziczyć” DDA.
Bohater rodzinny.
To zazwyczaj najstarsze dziecko, które „zastępowało” nietrzeźwych rodziców, lub przejmował na siebie role obrońcy przed pijącym rodzicem całej rodziny. To to dziecko usiłowało naprawiać ich zaniedbania, i co istotne, starał się też dobrze uczyć bo dzięki niemu rodzina czuła się lepiej, „mimo wszystko udało się jej wychować -takie mądre,dobre dziecko”. Dziecko bohater ma tendencję do poświęcania się też w życiu dorosłym, jest chorobliwie odpowiedzialny i ma skłonność do trwania w trudnych związkach.
Niewidzialne dziecko.
Zachowywało się tak, jakby go nie było, starając się nie przysparzać dodatkowych problemów. W dorosłym życiu najczęściej izoluje się od otoczenia, ma tendencje do tkwienia w nierealnym świecie, i co ważne cechuje go wyidealizowane wyobrażenie o życiu.
Kozioł ofiarny.
Dziecko przyjmujące taka rolę czuło się winne z powodu tragedii rodzinnej jaka zdarzała się kiedy rodzice/ rodzic nadużywali alkoholu. Kozioł ofiarny nie potrafił sobie poradzić z ciężarem jakim był alkoholizm w jego rodzinie, stąd obronny/arogancki styl zachowania. Najczęściej w imię buntu na całą sytuację dziecko takie nie chciało się uczyć i jako kolegów wybierało sobie osoby z tzw. złego towarzystwa. Dlaczego tak postępował? Bo działając w ten sposób dostarczał rodzinie tematu zastępczego– rodzina mogła odreagować na nim negatywne uczucia. W dorosłym życiu często wpada w uzależnienia. Tak nie lubi siebie, że ma tendencje do samounicestwienia.
Maskotka.
Dziecko pełniące taką rolę najczęściej poprawiało nastrój w rodzinie, by odwrócić uwagę od domowych problemów. Grają wesołego, nawet wtedy, gdy nie było niczego do śmiechu, w ten sposób, próbują rozładować napiętą sytuację, nawet i wtedy kiedy alkohol nie jest „główna atrakcją” w domu.
W dorosłym życiu też często tak udają, pewnie znacie ludzi, którzy praktyczne wszystkie przeciwności losu „obśmieją” i umniejszą ich negatywne znaczenie.
A teraz postaram się przybliżyć raz jeszcze tzw. „nadmierna lojalność”, o opisanie, której prosiliście w postach w grupie. 
Nadmierna lojalność zwykle opiera się na bardzo silnej więzi DDA z rodzicami, mimo, że same relacje pomiędzy DDA, a ich rodzicami nie zawsze układają się dobrze.
Najczęściej DDA opisując bieżące kontakty, stwierdzają, że tak naprawdę nie potrafią rozmawiać ze swoimi rodzicami. Niechętnie jeżdżą do domu rodzinnego, bo czują tam napięcie, niepokój i bezradność. Czasami mówią wręcz o nienawiści do któregoś z rodziców.
Wielu z nich twierdzi,ze przeraża je myśl, że kiedykolwiek będą musieli zamieszkać wspólnie z nimi, kiedy rodzice staną się niedołężni, a nie będą mogli zapewnić im pobytu w instytucjach czy zapewnić opieki osób trzecich, NIESTETY nasze prawo jest bezlitosne, bez względu na to jakich rodziców mieliśmy, obowiązek opieki i alimentacyjny w czasie ich starości spada na dorosłe dzieci.
Problem tkwi w tym, że to, co łączy DDA z rodzicami, to najczęściej wspólna walka z alkoholem, a nie prawdziwa oparta na zaufaniu i głębokich uczuciach wypracowanych latami więź pomiędzy rodzicem i dziećmi.
W tych relacjach obowiązuje lojalność wobec członków rodziny oraz wypełnianie swojej roli tak, by nic się nie zmieniło w funkcjonowaniu rodziny.
Nie jest ważne, jaki jesteś naprawdę, ale to, na ile dobrze wypełniasz swoją rolę.
Taka więź eksploatuje jeden fragment osoby, a zarazem odrzuca wszystkie inne jako nieistotne!!! stąd powstaje w DDA/DDD przeświadczenie,ze lojalność jest jedyną drogą jedynym słusznym postępowaniem, które doprowadzi ich do upragnionego celu( bez względu jaki on jest)
Niech za przykład nadmiernej lojalności posłuży opis pani, która była „dzieckiem bohaterem” i jej rolą w domu rodzinnym było opiekowanie się młodszym rodzeństwem i rodzicami.
Kiedy dorosła, wyprowadziła się daleko, poza granice kraju, ale jej rolą było w dalszym ciągu dbanie o rodziców i rodzeństwo, przesyłanie ciężko przez nią zarobionych pieniędzy na ich utrzymanie i oczywiście okazjonalnych i nie tylko prezentów na okazje i bez okazji…. również……
Oczekiwania rodziny powiększały się z roku na rok, już nawet nie udawali, że ona może coś dla nich zrobić, oni wręcz stawiali jej swoje żądania, a ona…z nadmiernej LOJALNOŚCI wszystkie je spełniała!!!
Mimo,ze kosztowało ją to wiele wysiłku regularnie też jeździła na wszystkie rodzinne imprezy, jak twierdziła, nie mogła żadnej opuścić, bo………………. zawiodła by rodzinę i była by źle odebrana przez nich!!
W czasie terapii odkryła, że wcale nie ma na to ochoty, że nikogo z rodziny nie obchodzi jej życie, z czym się boryka, jakie przechodzi kryzysy, ani to, co się z nią dzieje na co dzień, dla nich ważniejsze od niej są pieniądze, które regularnie przesyła i prezenty, jakie przywozi!!!
Podsumujmy ta nadmierna LOJALNOŚĆ, która przenosi się i na czas dorosłego życia DDA i na inne sfery ich życia, to powód „nie odciętej pępowiny”.
Dalej tkwią w swoich „dziecięcych pokojach” i nieśmiało z nich wyglądając, czekają na „zgodę” rodziców ( i innych ludzi,których traktują w niemalże identyczny sposób jak swoją rodzinę), żeby zacząć swoje samodzielne i co ważne prowadzone na własny rachunek życie.
Czas na działanie moi drodzy, takie, które pozwoli Wam i Waszym rodzinom, spokojnie i szczęśliwie żyć, a co ważne, a może i najważniejsze PRZERWAĆ spiralę DDA, aby nie została ona przekazana Waszym dzieciom.
Lidia Jaroch